De Deventer Stadsresoluties getranscribeerd vanuit huis

De Deventer Stadsresoluties zijn een belangrijke bron voor onderzoek naar de geschiedenis van de stad. Ze bevatten onder andere belangrijke besluiten van het stadsbestuur en de daarbij betrokken personen. Er is alleen wel een probleem: ze zijn met de hand en in ouderwets formeel taalgebruik geschreven. Dit maakt deze documenten moeilijk doorzoekbaar en lastig te begrijpen.

Van probleem naar oplossing

In 2020 is Collectie Overijssel door gegaan met het verder digitaliseren van deze archiefstukken. Met behulp van crowdsourcing worden de Deventer Stadsresoluties 1542-1795 ontcijferd. Tientallen vrijwilligers zijn thuis aan de slag gegaan met het ontcijferen van oude teksten.

Samen hebben ze 3.400 scans getranscribeerd, wat 6.800 handgeschreven bladzijden aan tekst zijn

Deze scans worden bekeken en overgetypt waardoor de resoluties straks leesbaar zijn voor iedereen. Ook kunnen ze worden doorzocht op trefwoord, locatie of persoon.

Vrijwilliger Liz Rutgers aan het woord:

“Het leek mij interessant en vooral nuttig om te doen. Het is makkelijk te combineren met mijn werk, je doet het namelijk vanuit huis, achter de computer. Een mooie bijkomstigheid bleek dat je in de teksten vaak het verband tussen lokale en nationale geschiedenis tegenkomt, bijvoorbeeld dat de zeeprovincies vooral de vloot wilde steunen en hier in Deventer wilde men vooral de landmacht steunen en sterker maken. En ondanks het formele taalgebruik kan je bijna de spanning en machteloosheid voelen, toen de Fransen voor de stadsmuur stonden. Maar er komen ook zaken aan de orde die van alle tijden zijn, zoals het parkeren van rijtuigen voor andermans huis.”

Collega-vrijwilliger Gerrit van der Heide voegt daaraantoe:

“Het is leuk, wordt steeds leuker en ik begin door te krijgen hoe de democratie in die tijd werkte. En omdat er toch wel veel geschiedenis in Deventer bewaard is gebleven, is het leuk dat je door de getranscribeerde straten kunt lopen. Ik zie het voor me gebeuren; een praam in de haven met turf, en denk erom: geen pijproken!”

Duidelijk Oost-Nederlands karakter

Hoe verder het project vordert, hoe moeilijker de resoluties worden om te verwerken. Er is nog een beperkte groep vrijwilligers in staat is deze teksten te transcriberen. De inhoud is moeilijk te ontcijferen, heeft een duidelijk Oost-Nederlands karakter met veel Duitse woorden.

Van digitalisering tot verbeelding

Kunsthistorica Eva Kleeman is één van deze vrijwilligers. Vanwege het thuiswerken had ze tijd over, en meldde ze zich aan voor het project. Ze ging ermee aan de slag en fascineerde zich voor de (nog) niet ontsloten archiefstukken. Ze begon de teksten tot leven te brengen door korte verhalen van de Deventer Stadsresoluties te verbinden met beelden en objecten uit andere collecties. Dit deelt ze op haar Facebookpagina:

Deventer in de 17de eeuw
Deventer in de 18de eeuw

Uiteindelijk is dát ook de grootste winst van dit project. Deze bron wordt nu ontsloten en daar hebben historici, onderzoekers, schrijvers en makers de komende jaren veel profijt van.

“De samenwerking met deze groep vrijwilligers heeft veel positieve energie gegeven, zowel bij mij als bij de betrokken vrijwilligers. Het project heeft relevantie in het heden – vergroten van paleografische kennis – en in de toekomst – beschikbaarheid van deze belangrijke bron voor toekomstige generaties -.”

Ton Dijksterhuis

Informatiespecialist